Wat zegt nou precies een ATEX keurmerk?

Binnen de professionele wereld van de industrie, brandweer en politie worden er producten vereist met het ATEX keurmerk, maar wat is dat nou precies? Allereerst komt het begrip ATEX van de Franse benaming ‘ATmosphère EXplosible’. Het zijn een aantal richtlijnen die door de Europese Unie zijn opgesteld om alle situaties waar een kans bestaat op gas- en stofontploffingsgevaar te voorkomen.

ATEX is van toepassing in een omgeving waar een explosiegevaar zou kunnen zijn. Explosiegevaar treedt op bij een explosieve atmosfeer, dit is een mengsel van brandbare stoffen en lucht in de vorm van gassen, dampen, nevels of stof onder atmosferische omstandigheden. Een explosie kan ontstaan door vuur, statische elektriciteit, bliksem of bijvoorbeeld het aan en uitzetten van elektrische apparaten. Apparatuur met een ATEX keurmerk zijn toegepast met beschermende technieken om ervoor te zorgen dat er geen ontstekingsbron kan zijn in gevaarlijke zones.

De ATEX richtlijnen schrijven voor hoe gebieden in een explosiegevaarlijke omgeving geclassificeerd moeten worden. Daarnaast schrijven de ATEX richtlijnen voor welke producten er in een ATEX zone toegepast mogen worden. Deze producten worden voorzien van een ATEX normering. Sinds juli 2003 mogen in Europa alleen apparaten worden gebruikt, die aantoonbaar voldoen aan de ATEX-richtlijnen.

Elk lid binnen de EU dient deze richtlijnen op te nemen in hun nationale wetgeving. In Nederland zijn deze richtlijnen opgenomen in de Warenwet en de ARBO-wet. De ATEX-richtlijn bestaat uit twee onderdelen:

  • ATEX 114 (v.h. ATEX 95) van toepassing op fabrikanten van systemen en apparaten. (richtlijn 2014/34/EU)
  • ATEX 153 (v.h. ATEX 137) van toepassing op werkplekken waar personen werken in een potentieel explosieve omgeving. (richtlijn 1999/92/EG)

In Nederland is de ATEX 114 (v.h. ATEX 95) richtlijn geïmplementeerd. De richtlijn ATEX 114 bepaalt aan welke eisen apparatuur en producten moeten voldoen die worden gebruikt in explosiegevaarlijke omgevingen. Deze richtlijn geldt voor de fabricage van installatie en producten en is vooral van toepassing op fabrikanten. Deze richtlijn is binnen een Algemene Maatregel van Bestuur ter uitvoering van de Wet op de gevaarlijke werktuigen (Besluit explosieveilig materieel).

De ATEX 153 (v.h. ATEX 137) is opgenomen in de ARBO-wetgeving. Een en ander valt onder het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De Arbeidsinspectie is de toezichthoudende instantie.

ATEX keurmerk

Een voorbeeld van een ATEX keurmerk

ATEX richtlijn voor materiaal

De ATEX-richtlijn deelt materiaal in twee groepen in:

  • Groep I : voor gebruik in mijnen
  • Groep II: voor gebruik buiten mijnen

Gas of Stof-proof

Verder wordt er onderscheid gemaakt tussen explosiegevaarlijke zones en materialen voor gasexplosie en voor stofexplosie. Voor gassen wordt uitgegaan van drie verschillende zones:

  • Zone 0 met bijna permanent explosiegevaar : categorie 1G
  • Zone 1 waar het explosiegevaar occasioneel is : categorie 2G
  • Zone 2 waar onder normale omstandigheden nooit explosiegevaar is : categorie 3G

De ATEX-richtlijn deelt materiaal in twee groepen in:

  • Groep I : voor gebruik in mijnen
  • Groep II: voor gebruik buiten mijnen

Vereist: De voorgeschreven merktekens  moeten op product staan

Ook de temperatuurklasse moet op het apparaat staan (= maximale oppervlaktetemperatuur).
De temperatuur-aanduiding loopt van T1 (minder of gelijk aan 450ºC) tot T6 (minder of gelijk aan 85ºC). De keuze voor een lamp is dus ook afhankelijk van de zelfontbrandingstemperatuur van de stoffen die u kunt tegenkomen en van de omgevingstemperatuur (gejusteerd op 40ºC).

Streamlight Survivor Low-Profile

II 1G Ex ia IIB T3/T4 Ga ; II 2G Ex ia IIC T3/T4 Gb
II                  voor apparatuurgroep
1G               voor Explosieve omgeving bevat GAS
EX ia            Beschermingssymbool intrinsieke veiligheid
IIB                Gevaarlijk materiaal in de atmosfeer (Ammoniak, methaan, ethaan, propaan, ethanol, ycloexaan, butaan, benzine, diesel, stookolie, n-Hexaan, ethanal,                                 stadsgas, acrylonitril, ethyleen ethyleenoxide, glycol, waterstofsulfide, ethylether)
T3/T4           Temperatuur Klasse T3 <200°C en T4 <135°C
Ga                Apparatuur beschermingsniveau Ga is Zone 0/1G / Zone 1/2G en Zone 2/3G

Safety Lux heeft een totaal portfolio in ATEX gecertificeerde explosieveilige lampen en alle kennis van zaken. Heb je te maken met een zak- of hoofdlamp die moet voldoen aan ATEX neem dan contact op om de mogelijkheden te bespreken.



preloader